Igranofilmska ponuda Netflixa postala je bogatija za naslov “Klonirali su Tyronea” (“They Cloned Tyrone”). To je od početka 2023. najugodnije Netflixovo iznenađenje kad su igrani filmovi u pitanju i zaslužuje drugo mjesto godišnje liste na tom streaming servisu iza “Neznanca”. “Klonirali su Tyronea” je bolji od većine razvikanih Netfixovih hitova kao što su (kronološkim redom) “Blijedoplavo oko”, “Vaši i naši”, “Kod tebe ili kod mene?”, “Luther”, “Slučajni detektivi 2”, “Majka”, “Cijena spasa 2”, “Kućica za ptice: Barcelona”...
Nažalost, film nema neku veliku reklamu, unatoč tome što je svojevrsni “comeback movie” Jamieja Foxxa koji je premijeru imao nakon što je on završio u bolnici i napokon se rekuperao. Tako, postoji šansa da se “They Cloned Tyrone” izgubi u algoritamskom prijevodu, premda to ne zaslužuje kao iznad-iznad prosječan materijal za streaming standarde i “must see movie” za ljubitelje nešto drukčije i originalnije kinematografije.
Pišući ljetošnju najavu za “Klonirali su Tyronea” na ovom mjestu autor ovih redaka je istaknuo kako redatelj i scenarist Juel Taylor (koautor scenarija “Creeda II”) navodi utjecaje kultnih ostvarenja kao što su “Oni žive”, “Beskrajni dan”, “To dolazi”... (prododajmo i “Skrivenu poruku”), te da opisuje film kao da je “Trumanov show” popio bocu vodke i pita se što bi iz toga proizašlo. Proizašao bi nesvakidašnji transžanrovac, mješavina SF-a, akcijske komedije, trilerske misterije i “blaxploitation” kinematografije.
Uskladiti bezgrešno sve te žanrove teško da bi uspio i iskusniji filmaš od debitanta Taylora, ali mora mu se priznati da je “They Cloned Tyrone” nekih 75 posto žanrovski izbalansiran film i da je snimio nešto što se nadovezuje na novi crni val satiričkih uradaka poput “Bježi” i “Oprostite na smetnji”.
Uglavnom, Taylor izvrće očekivanja pa tako film započinje kao crnačka drama o dileru Fontaineu (John Boyega iz novih “Ratova zvijezda”), no taman kad gledatelj pomisli da je film o svakodnevnoj egzistenciji takvog lika već gledao početkom devedesetih (“Žestoki momci”, “Mrtvi predsjednici” itd.), “Klonirali su Tyronea” mijenja fah.
Prilikom Fontaineove posjete stalnoj mušteriji, svodniku Slick Charlesu (Foxx), on će biti izrešetan, a njegovoj smrti će svjedočiti prostitutka Yo-Yo (Teyonah Parris; “Ulica Beale”). Idućeg dana eto opet Fontainea kao da se ništa nije dogodilo. “Kako ne dišeš na cjevčicu?”, čudi se Slick Charles, a Yo-Yo će reći “Kakva su ovo sranja? Nismo u ‘Dosjeima X’...” kad njih troje otkriju podzemni laboratorij u “krek-kući” za eksperimentiranje s ljudima.
Ne bi bilo pristojno dodati nešto više o zapletu, ali dovoljno je kazati da troje nesvakidašnjih protagonista, dakle diler, svodnik i prostitutka, otkrivaju urotu povezanu s kloniranjem. Film potencira teorije zavjere današnjice pojavom negativca u tijelu Kiefera Sutherlanda, uvedenog u priču da spomene “ljude na vrhu koji povlače konce” i “klonove koji održavaju predstavu”.
“They Cloned” Tyrone” njeguje intrigantne ideje dok se unutar SF priče referira na odnose crnih i bijelih ljudi u današnjem društvu, što nije čudno s obzirom na podatak da se scenarij 2019. našao na “Blacklisti”, naslijedivši “Argo” i “Jojo Rabbit”, a izgleda kao neki niskobudžetni “grindhouse” kult sedamdesetih i, usput, može podsjetiti i na jednako mali SF “Attack The Block” s Boyegom.
Referencije na stvarni svijet isprepleću se s filmskima pa se tako na televiziji u jednoj sceni vrti Van Dammeov “Krvavi sport”, spomenut je i “Čovjek bez tijela” s Kevinom Baconom, dok je posvetu dobila i “Paklena naranča”. Taylor pokazuje mota i za rad s glumcima dobre kemije, najviše u sceni kad Slick Charles i Yo-Yo u dizalu pjevaju “I’m Going Down” Mary J. Blige i to tako da koriste cijevi pištolja kao mikrofone. To je jedna od najkulerskijih scena godine u filmu drukčijem od streaming klonova.