‘Okrutne namjere‘: Gorkoslatka tinejdžerska simfonija

Mladenačke verzije literarnih klasika postale su nakratko obvezna filmska literatura u drugoj polovici devedesetih. “Romeo i Julija” i “Deset razloga zašto te mrzim” inspirirali su se Shakespeareom koji je u međuvremenu dobio i film “Zaljubljeni Shakespeare”. Na tom valu netko se sjetio Choderlosa de Laclosa i “Opasne veze” postale su “Okrutne namjere” (“Cruel Intentions, 1999.).

Laclosov klasik-roman već je zaživio dvaput na velikom ekranu krajem osamdesetih u formi spletkarske kostimirane drame: Stephen Frears režirao je “Dangerous Liaisons” s Glenn Close, Johnom Malkovichem i Michelle Pfeiffer, a Miloš Forman “Valmonta” s Annette Bening, Colinom Firthom i Meg Tilly.

Redatelj i scenarist “Okrutnih namjera” Roger Kumble nije išao tim tragom, već je pomladio likove i modernizirao radnju, preselivši spletkarska zbivanja iz 18-stoljetne Francuske u New York nadomak novog milenija. Glavni likovi više nisu francuski aristokrati nego mladi i cinični newyorški bogataši.

Ipak, Kumble je povukao paralelu s “Opasnim vezama” i u ulozi psihoterapeutice Sebastiana Valmonta angažirao glumicu Swoosie Kurtz nakon što je ona kod Frearsa utjelovila Madame de Volanges, majku mlade Cecile (Uma Thurman) koju u novoj verziji glumi Selma Blair.

Za glavne uloge Kathryn Merteuil i Valmonta redatelj je, pak, napravio “against type” casting i uzeo atraktivan par iz tadašnjeg tinejdžerskog horor hita “Znam što si radila prošlog ljeta” Sarah Michelle Gellar (za promjenu brineta) i Ryana Phillippea, a glumački “reunion” tog filma upotpunio je kadriravši Jennifer Love Hewitt na naslovnici časopisa “Seventeen” (u međuvremenu snimila nastavak i “teen” komediju “Tulum koji jedva čekam”).

Nedostajao je samo Freddie Prinze Jr., tada viđen u tinejdžerskoj romantičnoj komediji “Ona je sve to”. Naravno, “Cruel Intentions” nije “teen” horor, niti (romantična) komedija, štoviše bio je drukčiji od svega što je tada podrazumijevao film s prefiksom “tinejdžerski” i razlikovao se svojom (verbalnom) erotskom/seksualnom izravnošću od “nevinih” ostvarenja poput “Can’t Hardly Wait”, “She’s All That”, “Varsity Blues” i “10 Things I Hate About You”.

Reklo bi se da su “Okrutne namjere” imale više dodirnih točaka s ciničnom, crnohumornom “Divljom igrom”, tj. nemoralnim, makjavelističkim likovima tog filma i njihovim erotskim prepucavanjima, barem u prvoj polovici. Na koncu, vrući “lezbo” poljubac Gellar i Blair, jedan od najslavnijih uopće, nadmašio je poljupce Denise Richards i Neve Campbell iz “Wild Things”.

Pričajući ili bolje reći prepričavajući izvornu Laclosovu priču za devedesete, zauvijek otisnute u vremenu na odličnom soundtracku od Placebove “Every Me, Every You” iz uvodne scene nadalje (The Verve, Skunk Anansie, Faithless, Craig Armstrong i Liz Fraser, Blur, Counting Crows...), Kumble je također fokusiran na manipulativnu vrtirepku Kathryn i njezina zavodničkog polubrata Sebastiana.

Kathryn uvijek nešto šuruje, povremeno šmrkne kokain iz srebrnog raspela i citira filozofiju Michaela Corleonea iz “Kuma” (“Drži prijatelje blizu, neprijatelje još bliže”), a Sebastian zavodi sve što ima suknju iz puke zabave, pa i dosade. Upoznajemo ga kako pokušava zavesti psihoterapeuticu nakon što je zaveo njezinu kćerku (Tara Reid), komplentirajući joj da ima “noge za riknuti”.

Ubrzo potom eto nove Kathrynine sheme: ona se želi osvetiti bivšem koji ju je ostavio zbog Cecile, stoga je Sebastian treba zavesti, što će i napraviti s lakoćom. Međutim, puno veći izazov je djevica Annette (Reese Witherspoon), kći ravnatelja njihove škole. Annette ne vjeruje u seks prije braka i eto oklade između polubrata i polusestre. Ako Sebastian deflorira Annette, dobit će što oduvijek želi, jednu noć s Kathryn koja će ga “poševiti do ludila”, a ukoliko ne uspije njoj pripada njegov skupocjeni Jaguar.

“Ubrzaj njezino seksualno buđenje”, kaže u jednom trenutku Kathryn. Upravo to je napravio i film “Cruel Intentions” za generaciju gledatelj(ic)a s nekim erotičnim scenama poput spomenutog djevojačkog poljupca ovjenčanog MTV-jevom nagradom ili Kathrynina psihofizičkog nadraživanja polubrata.

Druga polovica filma postaje erotično romantična kad Sebastiana, kao nekoga tko se poigravao tuđim emocijama i kome su ženske bile samo broj, obična oklada, pogodi Amorova strelica i on se zapravo zaljubi u Annette nakon što mu se polako uvukla pod kožu.

“Zapravo” je ključna riječ: Phillippe i Witherspoon zaljubili su se na snimanju i postali par. Stvarna ljubav podiže uloge melodrame i čini završnicu “Okrutnih namjera” opipljivo gorkoslatkom i nezaboravnom, posebno kad “slow motion” kadrove ozvuči The Verve. “Bittersweet Symphony” savršeno je opjevala gorku slatkoću jednog od najboljih modernih “teen” filmova.